Mokokchung, 21st Feb: Mokokchung town nung ali mekazüka kibur kümnüba tebilemtsü dak sentakba nung Lika Board-i Mokokchung Deputy Commissioner dangi tezüluba ka Feb 21, 2024 nü agütsüogo. Lika Board ya Mokokchung town akümba yim asem (3) – Mokokchung, Ungma aser Khensa yimtemi tentetba lir.

               Parnoki züluba shiti koba osangbenertem nem agütsü, yangji shia aliba agi, akhi tsürabur mapang nungi Naga nunger ali madak kibur akümba maparenji sobaliba tsüzüng ozüng aser yimsüyimbong dak ajemdaker putu ka nungi ka belentepa retreta benshia aruba tanü tashi yamaji arur. 

Akhi tsürabur mapang nungi kimunglumong/rongsen senmanga arubaji wazüka lir, kechiaser kinunger, kin kidong aser yim bangdak aser benshia aruba sobaliba inyakyim ajakji Naga nungerbo ali nung kibur akümba dak sentaka lir. 

              Akhi mapang nungi, bendanger shinga nema ali kecha mesüra ali tila kata yoka maru, tezüngzüktep kecha meyanglu, lease nung mayu, kecha dena memelentep aser senpet magütsü. Shingaia pei mulungka nung kidong li jurila ayoktsü memelar. Yamaji inyakra, pa nem tsürabur senmang aser temeten kecha magütsüi kidong nungi jentok.  

              Nisung kari danga pei juri li/kimunglumung ayoktsüsa kümra, mayok tsüngta mezüngbuba par anasaba kinungertem, mesüra kidong mesüra par yimer nem yimli agütsü, taginür tangar yimer liakasa kodanga yamaji meinyak, ta parnokisa ashi.

                Iba ama Naga nungeri ali dak sentakba nung sashisashia benshia aruba mapang, tenangzüktep kecha meyui British nungeri 1889 nung Mokokchung district ya parnok indang litsü ta sangdong, British nunger sepia tashi ulura asüji parnoki ali tuluka agiatok, aser parnoki kechisaren nung amokbangtsü tenzük.

              British nungeri asen lima yimsü asüdang, parnoki asenok nungi ali mekazüka par meyong ama amshiba yimyaji asenoki onsara mabensai tongmelang agi “ali aliba” mesüra “ali ayokba” ta rateta aru. Anungji, iba mabensai tongmelang agi ratetba nungji ajemdaker lokti mesüra nisung kari parnok/nija ajangzüktsü asoshi olemyim melenshia amshitsüsa sapoka yutsür, ta parnokisa metetdaktsü.

                Land Records 1890 nungi 1990 tashi nung tatalokbatemji reprangdangra, 1889 nung Mokokchung subdivision station yanglutsü atema sorkari ali madak temeten mekazüktsü senpak 100/- agi ali, iba dak sentakba nung kija aser telok balala aikati aliji British nunger ket nungi angu ta jembir.   Anungji, tang ali dak sentakba nung shirnok densa keno metembangi ali aser tarutsü nunga adoktsüsa lir, parnok indangji British nunger o nijatem aser telok balala shirnokisa koba yim aser kidong dangsa kimung ali mesüra senpet angu, item kulitemji tezüluba nung tejangja aginür, ta Lika (Land Owners’) Board mendenbuba, Imtisungkum Pongen aser tezülur, Imtikumzuk Longkumer tenati kuli süa metetdaktsü.     

*****