~ Wati Longchar (Eralibill)
Covid-19 lock down mapang, YSS nung Ao arogo yimden yimsüsüba nung teyanglushitsü sentakba nung sensaksem kaogo aser iba sensaksem Imli P. Lemtur, Jorhat Ao Baptist Church-i ocet küma zülur YSS Vol. 2, pages 75-84 angutsü. Ano maneni Yashi nungi iba onük dak sentakba nung sensaksem aka aser sabangpur aikadi Baptist Church of Mizoram model ya asen dak apet yanglushir ao nung ajungtsü ta shisemba agi, iba indang taoba sensaksem nungi agiteta lemsateper.
Baptist Church of Mizoram-i (BCM) arogo yimden inyakyim aikadi metetta lir. Kari memetet lira, tongmelang agi Aor BCM kübok inyaker den tongteprateper yamai lemsar:
- BCM ji 100% centralized lir. Mungdangi dang budget yanglur (salary, mission, institution, development) aser local Arogo ajak nem lemzüktsür. Arogo ajak – jila, yimtsüng – nung alir ajak kasa dang.
- Pastortem (tanga Toklang tenzükertema) ajak mungdangi dang shimer aser ajakprong kasa itasen, perks, benefit angur.
- Tenzüker shimer külen mandatory 6 months ministerial training nung adener aser idakji Arogo constitution, service policy, ritual, temzüng ozüng ajak sayur aser exam agir. Iba sülen, küm asem abensar, ordination atema exam zülutsü aser committee-i evaluate sür temsüa lira ordain sütsür. Arogo nung Pastor mapa tongtibangtiba kaji Tsüngrem o aroka sayuba ya lir, saka shirnoki junga sayutsüngi mesüteter, parnokji tanga mapa tapet nung amshir.
- Küm asem shia tenzükertem reshuffle asür aser kong posting ngudir tashishi makai aor aser Arogoi travel, transport ajak agütsür.
- Promotion ajak service seniority list nung ajemdaker inyaker aser office ajak term post dang lir. General Secretary ji tematiba menden lir saka pa/la term temra, yimtsüng kadisa pastor yoker. Theological college principal süaka kasa Pastor itasen agütsür, aser term temberbo yimtsüng kadi pastor aotsü ta melentepa inyaker.
- Pastor kinungtsü kecha job meinyaktsüla aser Arogoi kinungtsü aser tanur allowances agütsür.
- Pension, PF, medical, loan ajak lir. Hospital nung shirangra 80% reimbursement aser outpatient 50% reimbursement asütsü. Iba dak tali nüngdakra Executive Committee-i repranger teyari agütsütsü provision lir.
- Küm ter sülen voluntary pension agütsür aser second pension dena lir (spouses)
- Study ora, full salary aser full scholarship agütsür, including travel, house rent, city allowance. etc. Ano aika lir… ‘nia yangji küm 16 inyakba temoatsü tang tashi agir ani’ ta shisem.
BCM nükjidongji tenzüker rongnung kecha telemsa makai lirumedem kadaktsütsü asoshi yamaji inyaker; town nung alir, yimtsüng nung alir ta telemsa makai Khristar lu nung kasa dang ta sayutsü tenzüker ajaki Mungdangi kechi tuyur aji tashi anga anitaker. Ao arogotem rongnung town nung alir aser yimtsüng nung alir ta telemsa adokba ya tebilemtsü tulu. Ao arogotem tanü amai dang ora, kobi meli-i yimtsüng aser jila nung tenzüker rongnung tepila tulu adoktsü aser iba jagi tebilemtsü tulu bener arutsütsü ta pungmanger.
BCM-i inyakba karbo ajizüktsü akoktsü asü masü? lenmang lir mali? Itemjia bilemdangtsüla, kechiaser asen Arogo yimden yimsüsübaren ajakji asen sobaliba den sentaktepa lir aser Mizo nunger den asenok Aor sobalibaji lenmang aisü nung balala lir. Ano lenmang aisü nung mesüktepa lir.
Ajakji majizükaka, BCM-i inyakba Arogo yimden yimsüsübaren tajung kar asenoki koktettsüsa lira aser itemji ABAM aser local Arogotemi ajizüktetra, tarutsü putu asoshi lenmang aisü nung Ao Arogo Yimden Yimsüsüba tajungba akümtsü. Tanü koba Ao arogo nung local church autonomy (Baptist distinctive) ta amiter, ya küm 500 shi tejakdang European feudal context nung develop asüba ta metetdi (ano maneni iba sensakba nung sensaksem temer adoktsü).
*****
